Na to pytanie należy odpowiedzieć stanowczym – tak, lekarz lub pracownik medyczny ma taki obowiązek.

Należało, by także rozpocząć odpowiedź od krótkiej definicji lekarza oraz pracownika wykonującego zawód medyczny, a więc:

1. Z art. 2 ustęp 1 i 3 Ustawy o zawodzie lekarza i dentysty wynika, że:
   
   1. Wykonywanie zawodu lekarza polega na udzieleniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych, w szczególności: badaniu stanu zdrowia, rozpoznawaniu chorób i zapobieganiu im, leczeniu rehabilitacji chorych, udzielaniu porad lekarskich, a także wydawaniu opinii i orzeczeń lekarskich.
   
   3. Za wykonywanie zawodu lekarza uważa się także:
   1) prowadzenie przez lekarza badań naukowych lub prac rozwojowych w dziedzinie nauk             medycznych i nauk o zdrowiu, lub promocji zdrowia
   2) nauczanie zawodu lekarza
   3)  kierowanie podmiotem leczniczym […]
   4) zatrudnienie w podmiotach zobowiązanych do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych […]
   
   Lekarz to zatem osoba wyspecjalizowana, posiadająca wymagane kwalifikacje do badania stanu zdrowia i leczenia chorych, do której zaliczamy także pracowników naukowych i administratywistów lekarzy kierujących podmiotami leczniczymi.
   
2. Natomiast osoba wykonująca zawód medyczny w rozumieniu Głównego Urzędu Statystycznego to:
   Osoba uprawniona na podstawie odrębnych przepisów do udzielania świadczeń zdrowotnych oraz osobę legitymującą się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny.

Prawny obowiązek udzielenia pomocy medycznej ma wiele podstaw, mianowicie odnajdziemy go w;

1. Przede wszystkim wyrażony jest on w art. 30 Ustawy o zawodzie lekarza i dentysty, który warto z tego miejsca przytoczyć, tj.
   
   Art. 30. [Obowiązek udzielenia pomocy lekarskiej]
   Lekarz ma obowiązek udzielać pomocy lekarskiej w każdym przypadku, gdy zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia.
   
   Oznacza to mniej więcej tyle, że lekarz ma zawsze obowiązek udzielenia pomocy medycznej, jeżeli sama zwłoka w jej udzieleniu mogłaby spowodować szkodę na zdrowiu, ciele lub nawet utratę życia. Ten katalog skutków należy interpretować przy użyciu wyobraźnii i abstrakcyjnego myślenia o sytuacji, o tyle, że wiele pozornie niegroźnych sytuacji często może mieć fatalne skutki. W końcu każdy z nas słyszał kazus lekarza, który nie udzielił pomocy choćby osobie pijanej, która później tego wieczora doprowadziła się do ogólnie pojętej krzywdy na zdrowiu, za co lekarze bywali pociągani do odpowiedzialności.
   
   
2. Kolejnym źródłem prawnego obowiązku pomocy medycznej, tym razem dla nas wszystkich, ale w szczególności właśnie dla pracowników medycznych jest art. 4 Ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym.
   
   Art. 4. [Powszechny obowiązek niesienia pomocy w stanie nagłego zagrożenia życia]
   Kto zauważy osobę lub osoby znajdujące się w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego, lub jest świadkiem zdarzenia powodującego taki stan, w miarę posiadanych możliwości i umiejętności ma obowiązek niezwłocznego podjęcia działań zmierzających do skutecznego powiadomienia o tym zdarzeniu podmiotów ustawowo powołanych do niesienia pomocy osobom w stanie nagłego zagrożenia zdrowotnego.
   Oznacza to mniej więcej tyle, że każdy w miarę swoich możliwości i umiejętności. Ma obowiązek minimum podjąć działanie zmierzające do skutecznego powiadomienia służb zdrowotnych o sytuacji nagłego zagrożenia zdrowotnego.
   Kluczowe w kwestii pracowników medycznych są tu posiadane możliwości i umiejętności, ponieważ w kontekście ich wykształcenia medycznego umiejętności pomocy, są niekwestionowane i nakładają obowiązek bezwzględnego udzielenia pomocy medycznej na pracownika medycznego, jedynym ograniczeniem tego obowiązku jest brak możliwości, przez co rozumieć należy sytuację, w której udzielenie pomocy wprowadziłoby pracownika medycznego w stan zagrożenia, a ratownik nie może być ratowany, czyli nie może doprowadzić do takiej sytuacji.
3. Ostatnim źródłem tego prawnego obowiązku jest Kodeks Etyki Lekarskiej oraz treść Przyrzeczenia Lekarskiego, które wyrażają służenie zdrowiu i życiu, jako naczelnym wartością, którymi lekarz kieruje się przy podejmowaniu jakichkolwiek decyzji oraz szczególnie art. 2 kodeksu, który zarysowuje heroiczny charakter zawodu lekarza, w którym najwyższym nakazem lekarza jest dobro chorego.

Kluczowym może i oczywistym, ale wartym napomnienia faktem jest to, że aby obowiązek udzielenia pomocy medycznej został na kogoś nałożony, kluczowym czynnikiem jest, aby lekarz znajdował się w pobliżu osoby potrzebującej tzn. widział ją, słyszał ją, został powiadomiony o takiej sytuacji, był świadkiem jakiegoś zdarzenia lub mógł w odpowiednim czasie na nią zareagować.

Niedopełnienie prawnego obowiązku udzielenia pomocy medycznej może grozić odpowiedzialnością:

1. Cywilną
2. Służbową
3. Zawodową
4. Karną, która jest o tyle rozbudowana, że nieudzielenie pomocy przez lekarza może doprowadzić do popełnienia przez niego innego przestępstwa skutkowego, jak:
   – Powstanie uszczerbku na zdrowiu
   – Nieumyślne spowodowanie śmierci
   – Narazenie osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia

Zatem skoro wiemy już skąd wynika, co grozi za jego niedopełnienie, jak wygląda, kogo obowiązuje i w jakim zakresie funkcjonuje prawny obowiązek udzielenia pomocy medycznej możemy przełożyć go na kwestię urlopu, który oczywiście jak każdemu innemu zawodowi przysługuje także lekarzom i pracownikom medycznym. Należy także stwierdzić, że obowiązek udzielenia pomocy medycznej obowiązuje zawsze, ale występują od niego wyjątki. Stąd w sytuacji, gdy lekarz, czy pracownik medyczny znajduje się na urlopie, nie w każdej sytuacji nałożenie na niego prawnego obowiązku udzielenia pomocy medycznej, jest do końca oczywiste.

Oczywiście, lekarz, czy pracownik medyczny na urlopie ma w czasie urlopu także obowiązek udzielenia pomocy medycznej, jednak wyobraźmy sobie przykładowe sytuacje typowe dla urlopu, które mogą zwolnić lekarza i ratownika medycznego od tego obowiązku.

Przykładowo spożycie alkoholu przed zaistnieniem sytuacji może zwalniać z obowiązku udzielenia pomocy, gdyż lekarz może nie być w stanie lub nie czuć się na siłach, aby udzielić adekwatną pomoc, a na urlopie ma jak najbardziej prawo, aby pić alkohol.
To samo w sytuacji, gdy udzielenie pomocy postawiło by lekarza bezpośrednio w stan zagrożenia, choćby jeśli urlop spędza w górach a osobą poszkodowanom jest ktoś kto spadł w przepaśc, wtedy lekarz bez odpowiedniego sprzętu nie ma obowiązku udzielenia pomocy.
Podobnie jest, jeśli lekarz spędza urlop z rodziną, w tym małymi dziećmi, których na czas interwencji nie chce zostawić bez opieki, wtedy również obowiązek udzielenia pomocy może być ograniczony.

Są to przykładowe sytuacje jest ich jak najbardziej więcej, ale rysują one pewien obraz sytuacji pogranicza.

Podsumowując generalnie mówiąc lekarz lub pracownik medyczny ma obowiązek udzielenia pomocy medycznej będąc na urlopie, ale występują pewne charakterystyczne dla urlopu okoliczności, które mogą zwolnić lekarza czy pracownika medycznego od tego obowiązku.