Przepisy prawa gwarantują ratownikowi medycznemu ochronę niezakłóconego wykonywania obowiązków służbowych. Naruszenie nietykalności cielesnej lub czci ścigane jest z oskarżenia publicznego. Ratownik medyczny korzysta bowiem z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.

Zgodnie z art. 115 §  19 kodeksu karnego   Osobą pełniącą funkcję publiczną jest funkcjonariusz publiczny, członek organu samorządowego, osoba zatrudniona w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi, chyba że wykonuje wyłącznie czynności usługowe, a także inna osoba, której uprawnienia i obowiązki w zakresie działalności publicznej są określone lub uznane przez ustawę lub wiążącą Rzeczpospolitą Polską umowę międzynarodową.

Ratownik medyczny korzysta z prawnokarnej ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych

Przesądzają o tym przepisy ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych (art. 37), w którym wskazano: Ratownik medyczny podczas wykonywania czynności, o których mowa w art. 33 wykonywanie zawodu ratownika medycznego ust. 1 oraz ust. 2 pkt 1, 2, 4 i 5, oraz w związku z ich wykonywaniem korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny

Szczególną ochronę nad funkcjonariuszami publicznymi umieszczono w rozdziale XXIX kodeksu karnego, zatytułowanym: Przestępstwa przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego. Podstawowym celem wyodrębnienia tych przepisów jest ochrona autorytetu instytucji państwowych, organów władzy publicznej, która służyć ma ściśle z zapewnieniu możliwości efektywnego wykonywania funkcji [przez funkcjonariusza publicznego] – wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 lutego 2015 r. (sygn. SK 7/13).

Przepisy Kodeksu karnego przewidują ścigane z oskarżenia publicznego następujących przestępstw:

• naruszenie nietykalności cielesnej ratownika medycznego (art. 222 k.k.)
• czynna napaść na ratownika medycznego (art. 223 k.k.)
• znieważenie ratownika medycznego (art. 226 k.k.)

Wskazać należy, że również przepis ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, a konkretnie art. 5 ust. 1 precyzuje, że osoba udzielająca pierwszej pomocy albo kwalifikowanej pierwszej pomocy, osoba wchodząca w skład zespołu ratownictwa medycznego, osoba udzielająca świadczeń zdrowotnych w szpitalnym oddziale ratunkowym, dyspozytor medyczny podczas wykonywania swoich zadań, wojewódzki koordynator ratownictwa medycznego wykonujący zadania, o których mowa w art. 29 ust. 5, oraz krajowy koordynator ratownictwa medycznego wykonujący zadania, o których mowa w art. 20a ust. 3, korzystają z ochrony przewidzianej w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1138, z późn. zm. 2 ) dla funkcjonariuszy publicznych.

Przepisom tym Sąd Najwyższy poświęcił uwagę w postanowieniu z dnia 28 kwietnia 2016 r. (sygnatura akt: I KZP 24/15), w którym stwierdzono że ochrona nie obejmuje czasu pełnienia dyżuru, jeśli w danym momencie medyk tylko oczekuje na wezwanie do wyjazdu załogi karetki pogotowia ratunkowego.